نقشه ی سایت مجموعه ای از لینک ها است که به نحوی سازمان دهی و مرتب شده اند که کاربر با استفاده از آنها می تواند به خوبی در سایت به وب گردی بپردازد. اما از دیدگاه موتور جستجو سایت مپ مسیری است که خزنده ها می توانند به راحتی با استفاده از آنها به تمامی صفحات مهم سایت سرک بکشند و آنها را ایندکس نمایند.
از دیدگاه مدیریتی وبسایت، نقشه سایت به یک صفحه HTML گفته می شود که در آن صفحات مهم سایت به صورت سلسله مراتبی با ترتیبی مشخص در اختیار کاربر قرار داده می شود. اما از دیدگاه موتورهای جستجو، نقشه سایت یک داده با فرمت XML می باشد که در این فایل به موتورهای جستجو گفته می شود که چه صفحاتی در سایت موجود است، این صفحات چه ارتباطی با یکدیگر دارند و در کجا می توان این صفحات را پیدا کرد. توضیح این نکته ضروری است که در متون انگلیسی هر جا از نقشه سایت با عنوان (sitemap ) یاد شد منظور نقشه سایت HTML است و هر جا از عنوان (Sitemap ) استفاده شد منظور نقشه سایت XML می باشد (به حرف S بزرگ و کوچک در ابتدای کلمه دقت کنید).
اگر چه نقشه ی سایت برای تمامی سایت ها می تواند بسیار مفید باشد اما در موارد زیر توصیه می شود که حتما از آن استفاده شود:
از دیدگاه موتورهای جستجو، اگر صفحات سایت شما از یک استراتژی لینک سازی منسجم و پر قدرت بهره ببرد، خزنده های موتورهای جستجو می توانند به راحتی به تمامی صفحات سایتتان دسترسی داشته باشند. با این وجود، نقشه ی سایت می تواند به پیمایش سایتتان توسط خزنده های موتورهای جستجو بسیار کمک کند، به خصوص اگر سایت شما یکی از شرایط زیر را دارا باشد:
حال می توان اهمیت داشتن یک نقشه ی سایت مناسب را از دیدگاه کاربران بررسی نمود. در دنیای آنلاین در حال حاضر میلیون ها وب سایت با یکدیگر برای بدست آوردن رتبه های بالای رنکینگ نتایج جستجو در حال رقابت هستند و همه ی آنها قصد دارند ترافیک جذب کنند. در این میان کاربر پسندی سایت یکی از مهمترین فاکتورها برای اقبال بیشتر کاربران به سایت به شمار می آید. استفاده از سایت مپ با فرمت HTML به کاربران شما کمک می کند تا به راحتی در تمام سایت شما به وبگردی پرداخته و از هر کجای سایت به مهمترین صفحات دسترسی داشته باشند.
همچنین داشتن یک سایت مپ می تواند از دیدگاه سئو نیز منافعی را برای سایت به همراه داشته باشد. هنگام استفاده از نقشه ی سایت شما می توانید لینک های مهم سایتتان را در آن بیاورید و هر گاه که کاربر بر روی این لینک ها کلیک می کند نرخ کلیک آن لینک برای شما بالاتر می رود. از طرف دیگر شما می توانید در انکر تکست این لینک ها از کلید واژه های مورد نظرتان استفاده کنید و رتبه بهتری را برای آن کلیدواژه ها بدست بیاورید.
نقشه سایت همانطور که از نامش پیداست مسیری در اختیار خزنده ها و همچنین کاربران قرار می دهد که با استفاده از آن بتوانند به راحتی تمامی سایت را مورد بررسی قرار دهند. اما چگونه می توان یک سایت مپ تولید کرد؟ در حقیقت دو راه عمده برای تولید نقشه ی سایت استفاده از HTML و XML می باشد.
HTML
نقشه سایت با استفاده از HTML در حقیقت چیزی جز لیست لینک ها نمی باشد. اگر سایت شما از محتواهای چند رسانه ای (مانند ویدئو، عکس و … ) استفاده نمی کند و سایتی کوچک است (ساختاری ساده دارد و از دسته بندی های بسیار پیچیده برخوردار نیست) بهترین راه برای شما استفاده از سایت مپ با فرمت HTML می باشد. کاربران این فرمت را بسیار ترجیح می دهند زیرا این نوع نقشه به وب گردی بسیار کمک می کند.( اما توجه داشته باشید که گوگل به طور رسمی اعلام کرده است که صاحبان سایت از فرمت XML استفاده نمایند زیرا این فرمت تقریبا توسط تمامی موتورهای جستجو شناخته می شود). در صورتی که می خواهید از فرمت HTML برای نقشه ی سایتتان بهره بگیرید می توانید از تولید کننده های اتوماتیک نقشه ی سایت (HTML sitemap generator) استفاده نمایید. برخی از این تولید کننده های سایت مپ برای سایت های با حداکثر ۵۰۰ صفحه به طور رایگان نقشه سایت تولید می نمایند. اما برای استفاده از خدمات اضافی باید هزینه ای به آنها پرداخت شود. فایل HTML توسط این ابزارها به راحتی تولید می شود و کافی است که این فایل را دانلود نمایید. پس از تولید این فایل می توانید آن را به عنوان یکی از صفحات سایتتان (مانند www.example.com/sitemap) آپلود نمایید. به این ترتیب کاربران به راحتی می توانند به محتوای سایتتان دسترسی داشته باشند.
XML
برخلاف نقشه ی سایت HTML نقشه ی سایت XML برای کاربران قابل مشاهده نمی باشد اما اگر شما یک وب سایت بسیار بزرگ داشته باشید استفاده از آنها برای شما بسیار مفیدتر خواهد بود. این به این دلیل است که در این فرمت شما قادر خواهید بود که در درون سایت مپ چند زیر شاخه ی دیگر نیز داشته باشید یعنی به عبارتی می توانید سایت مپی طراحی کنید که تو در تو بوده و از چند بخش تشکیل شده است. برای تولید نقشه ی سایت XML نیز ابزارهای رایگان و پولی فراوانی وجود دارد که شما با استفاده از آنها می توانید به راحتی فایل XML نقشه ی سایتتان را تهیه نمایید.
برای شروع کار شما باید انتخاب کنید که می خواهید از یک نقشه ی سایت استفاده نمایید یا می خواهید از چند نقشه به طور همزمان در سایتتان استفاده کنید. به طور کلی اگر سایتی بسیار بزرگ دارید(برای مقال بیش از ۵۰ هزار صفحه)، بهترین تصمیم انتخاب چند نقشه ی سایت است. هدف نقشه ی سایت XML کمک به موتورهای جستجوگر است تا آنها بتوانند به راحتی به محتواهای کلیدی سایتتان دسترسی داشته باشند. داشتن چند نقشه ی سایت یک حس سلسله مراتبی به موتورهای جستجو از سایت خواهد داد و به این ترتیب بهترین محتواهای سایتتان به راحتی در موتور جستجو در دسترس قرار خواهد گرفت.